ÖNEMLİ BİLGİLER
>> Emlak Terimleri
>> Emlak Alırken Dikkat Edilecekler
>> Arazi Alırken Dikkat Edilecekler
>> Emlak Satılırken Dikkat Edilecekler
>> Kiralık Emlakte Dikkat Edilecekler
>> Emlak Yatırım Ortaklığında Dikkat Edilecekler
>> Emlak Sigortasında Dikkat Edilecekler
>> Emlak Mirasında Dikkat Edilecekler
>> Emlakte Dikkat Edilecek Teknik Konular
>> Emlak Kredisinde İstenen Belgeler
>> Gayrimenkul alım satımda gerekli belgeler
>> Yabancıların mülk edinmesi
EMLAK TERİMLERİ
Emlak : Ev, arsa, bahçe gibi taşınamayan mal ve mülklerin ortak adı, taşınmazlar, gayrimenkulle emlak denir.
Emlakcı : Emlak alıp satma işiyle geçinen kimse.
Arsa : Üzerine yapı yapılmak için ayrılmış yer.
Daire : Bir yapının konut olarak kullanılan bölümlerinden her biri, kat.
Ev : Yalnız bir ailenin oturabileceği biçimde yapılmış yapı. / Bir kimsenin veya ailenin içinde yaşadığı yer, konut.
Konut : Bir insanın yatıp kalktığı, iş zamanı dışında kaldığı veya tüzel kişiliği olan bir kuruluşun bulunduğu ev, apartman gibi yer, mesken, ikametgâh.
Arazi : Yeryüzü parçası, yerey, yer, toprak.
Depo : Korunmak, saklanmak veya gerektiğinde kullanılmak için bir şeyin konulduğu yer. / Bir malın toptan satıldığı ve çokça bulunduğu yer.
Bina : Yapı.
İş yeri : Bir görevin yapıldığı yer.
Büro : Çalışma odası, yazıhane. / Danışma ve yazı işlerinin yürütüldüğü iş yeri.
Ofis : İş yeri, daire, büro.
Villa : Yazlıkta veya şehir dışında, bahçeli ve güzel, müstakil ev.
Yazlık : Yaz boyunca kullanılan. / Yazın oturulan yer.
Devremülk : Özellikle tatil beldelerinde belli dönemlerde ve değişik kişilerce kullanılmak üzere satın alınan küçük daire.
Satılık : Satışa çıkarılmış olan.
Kiralık : Kiraya verilecek olan.
Sahibinden : Herhangi bir şey üstünde mülkiyeti olan, onu yasaya uygun bir biçimde dilediği gibi kullanabilen kimseden.
Site : Daha çok belli meslek adamları için yapılmış veya belli amaçlarla kurulmuş konutlar topluluğu, iş merkezi.
İş Merkezi : İş yerlerinin yoğun olduğu bölge. / Bir ticaret ortaklığının yönetildiği yer. / Birçok satış merkezinin bir arada bulunduğu yer, plaza. / Belli bir ürünün bütün çeşitleriyle sergilendiği ve satışının yapıldığı yer, plaza.
Plaza : İş merkezi
Satılık Daire : Bir yapının konut olarak kullanılan bölümlerinden her biri, katının satılık olması.
Kiralık Daire : Bir yapının konut olarak kullanılan bölümlerinden her biri, katının kiralık olması.
Satılık Konut : Bir insanın yatıp kalktığı, iş zamanı dışında kaldığı veya tüzel kişiliği olan bir kuruluşun bulunduğu ev, apartman gibi yer, mesken, ikametgâhın satılık olması.
Kiralık Konut : Bir insanın yatıp kalktığı, iş zamanı dışında kaldığı veya tüzel kişiliği olan bir kuruluşun bulunduğu ev, apartman gibi yer, mesken, ikametgâhın kiralık olması.
Satılık Ev : Yalnız bir ailenin oturabileceği biçimde yapılmış yapı. / Bir kimsenin veya ailenin içinde yaşadığı yer, konutun satılık olması.
Kiralık Ev : Yalnız bir ailenin oturabileceği biçimde yapılmış yapı. / Bir kimsenin veya ailenin içinde yaşadığı yer, konutun kiralık olması.
Satılık Arsa : Üzerine yapı yapılmak için ayrılmış yerin satılık olması.
Satılık Arazi : Yeryüzü parçası, yerey, yer, toprağın satılık olması.
Satılık Depo : Korunmak, saklanmak veya gerektiğinde kullanılmak için bir şeyin konulduğu yer. / Bir malın toptan satıldığı ve çokça bulunduğu yerin satılık olması.
Kiralık Depo: Korunmak, saklanmak veya gerektiğinde kullanılmak için bir şeyin konulduğu yer. / Bir malın toptan satıldığı ve çokça bulunduğu yerin kiralık olması.
Satılık İşyeri : Bir görevin yapıldığı yerin satılık olması.
Kiralık İşyeri : Bir görevin yapıldığı yerin kiralık olması.
EMLAK ALIRKEN DİKKAT EDİLECEKLER
a) EMLAK’IN GEÇMİŞ VERGİ BORCU
Özellikle , kullanılmış emlak alanların , emlakin geçmiş yıllardaki emlak vergisinin ödenip ödenmediğini araştırmalarında yarar vardır.
Bunun en iyi yolu , satıcıdaki makbuzları alıp kontrol etmek ve her ihtimale karşıda birer fotokopisini saklamaktır.
Emlakin , satıldığı yıl ve geçmiş yıllara ait ödenmemiş emlak vergisinin ödenmesinden , alıcı ve satıcı müteselsilin yani zincirleme olarak sorumlu tutulurlar. Emlaki satın alan kişi , ödediği geçmiş yıl emlak vergilerini faiziyle birlikte daha sonra önceki sahibine rücu edebilir .
b)EMLAK’IN TAPUDAKİ DEĞERİ
Emlakin tapudaki değeri birkaç açıdan önemlidir.
1-Gelir Vergisi Açısından
Emlaklerin , iktisap yani edinme tarihinden itibaren 4 yıl içinde elden çıkarılmasından sağlanan kazanç ''Değer artışı kazancı'' olarak beyan edilip gelir vergisinin ödenmesi gerekiyor Satın aldığı emlaki 4 yıl içinde elden çıkarmaları söz konusu olanların , emlakin maliyet bedeline esas olan , alış bedelini düşük göstermemelerinde yarar var. Aksi halde , 4 yıl içinde satılması sonucu ortaya gerçeğin de üzerinde bir kar çıkar
2- Harç Yönünden
2001 yılı başından itibaren emlaklerin harca esas olan değeri yüzde 56 oranında arttı. Emlak’in gerçek alış bedelinin tapu harcına esas olan tutardan düşük olması halinde , gerçek alış bedelinin tapu senedine yazılmasını tapu işlemleri sırasında talep etmek mümkündür .Bu durum özellikle kamu görevlilerini ''mal beyanı'' yönünde önümüzdeki yıllarda da , vergi mükelleflerini de ''nereden buldun'' sorgulaması yönünden ilgilendiriyor.
3- Harcın Oranı Yönünden
Emlak alımı sırasında , hem alıcı hem de satıcı ; Tapu harcına esas değer üzerinden binde 15 oranında harcı ayrı ayrı öderler.
2001 Yılı Emlak Harçları Oran (Binde)
Emlak alım-satımında (alıcı veya satıcı ayrı ayrı) 15
Emlaklerin ,sermaye şirketlerine sermaye olarak konulması 36
Yapı kooperatiflerinin,ortaklarına dağıttığı gayrimenkullerin tapu işlerinde 1,8
Emlaklerin mirasçılara intikalinde 9
Emlaklerin ifraz,taksim ve birleştirme işlerinden 9
Emlak ipoteğinden sağlanan borç miktarı üzerinden 3,6
Kira sözleşmelerinde,kira süresinin tapuya tescilinde,hesaplanacak kira tutarı üzerinden , sözleşme yoksa bir yıllık kira bedeli üzerinden 5,4
Arsa ve arazi üzerine yeniden inşa olunan binaların tescilinde emlak (bina) vergisi değeri üzerinden 15
Emlaklerin,ölünceye kadar bakma anlaşmasına dayanarak edinilmesinde , emlak vergisi değeri üzerinden 15
c)EMLAK VERGİSİ BEYANNAMESİ
Emlak alanların ''o yılın sonuna kadar'' emlak vergisi beyannamesi vermeleri gerekiyor. Satıldığı yılın emlak vergisini ise satıcı ödeyecektir.
Emlakin , emlak vergisi beyannamesi alındığı tarihten itibaren ''üç ay içerisinde'' verilecek.
d)EŞE VE ÇOCUĞA ALINAN GAYRİMENKUL
Emlaklerin eş yada çocuğa alınması ancak ödemesinin aile reisi tarafından yapılması halinde ' karşılıksız bir intikal söz konusu olur. Bu ise veraset ve intikal vergisine tabidir. Eş yada çocuğun beyanname verip yüzde 5 - 15 arasında oranı değişen , veraset ve intikal vergisini ödemeleri gerekir. Ancak aile reisinin eşe yada çocuğa emlak arın bedelini ''borç olarak'' vermesi halinde herhangi bir vergileme söz konusu olamaz .
e)NEREDEN BULDUN SORUSU
Emlak alanlar Vergi Usul Yasasının 30/7. Maddesini göz önünde bulundurmak zorundadırlar.
ARAZİ ALIRKEN DİKKAT EDİLECEKLER
1-Arazinin İmar Durumu
Bir arazinin imar durumunu bulunduğu bölge, çevresinde göl olup olmadığı, yola olan cephesi gibi hususlar belirler. Alınması planlanan arazinin imar durumunu, bağlı bulunulan belediyenin imar işleri bölümünden veya alacağınız arazi belediye sınırları içerisinde değil ise il imar müdürlüklerinden öğrenebilirsiniz.
2-Arazinin Satın Alınma Durumu
Bir arazi alınırken arazinin sahibinin kontrol edilmesi ve arazinin yetkili kişilerden alınması gereklidir. Ayrıca, alıcı, TC. vatandaşı değil ise her yerde arazi alması mümkün değildir. Bir araziyi almak için girişimde bulunmadan önce alıcının bağlı bulunduğu konsolosluğa başvurarak Türkiye içerisinde mülk sahibi olup olamayacağını ve eğer olabiliyor ise nerelerde mülk sahibi olabileceğini öğrenmesi gerekmektedir.
NOT : Türkiye Cumhuriyeti Sınırları içerisinde devlete ait olmayan tüm araziler Tapu Kütüğüne bağlıdır. Eğer satılmak istenen arazi tapusuz ise, bu durum, arazinin aslında devlete ait olduğunun ve teklif eden kişinin sadece kullanım hakkına sahip olduğunun açık bir göstergesidir. Bu türdeki bir araziyi kanunen satın almak mümkün olmayıp, sadece kullanım hakkı devredilir. Kullanım hakkı mutlak bir hak olmayıp, kullanım hakkının devralındığı durumlarda alıcının konumu devletin arazisinin işgalcisi olmaktan öteye gitmez.
EMLAK SATILIRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
a)EMLAK’IN TAPUDAKİ SATIŞ DEĞERİ
2001 yılında satılacak olan emlak kaça satılacak olursa olsun tapuda ''asgari bir değer'' göstermek gerekiyor. Satış sırasında emlakin 2000 yılındaki emlak vergisine esas değerini asgari yüzde 56 oranında arttırmak zorunluluğu var. Örneğin , 2000 yılındaki emlak vergisi değeri 100 milyar lira olan emlak 2001 yılında satarken ister Ocak ayında ister Haziran yada Aralık ayında satılsın , alım satıma esas tapu değerini asgari 156 milyar lira göstermek gerekiyor. Kuşkusuz bu değerin üzerinde gösterilmesinde herhangi bir sakınca yok . yani 200 milyar lirada gösterilebilir. Ancak ona göre harç ödenir.
b)EMLAK’IN GERÇEK SATIŞ DEĞERİ
Emlakinizin, gerçek satış değerinin , tapu harcına esas olan değerin altında olması halinde gerçek alım satım bedelinin , tapu senedinde ayrıca gösterilmesinin satıcı tarafından talep edilmesi gerekiyor. Bu durumda , tapu harcına esas olan tutar üzerinden harç alınır , ancak tapu senedinde gerçek satış bedeli yazılır.
c)ÖDENECEK HARÇ
Emlak satışında , hem satıcı hem de alıcı , tapu harcına esas değer üzerinde, binde 15 oranında harcı ayrı ayrı öderler.
d)KAZANCIN GELİR VERGİSİ
Emlak satışında , hem satıcı hem de alıcı , tapu harcına esas değer üzerinde, binde 15 oranında harcı ayrı ayrı öderler.
e) ŞİRKETLERİN GAYRİMENKUL SATIŞI
Şirketlerin ,aktifinde kayıtlı olan gayrimenkulleri elden çıkarmaları halinde,beyan edecekleri asgari değer, ödeyecekleri harç oranı aynen yukarıda olduğu gibidir. Şirketler emlakin satışı nedeni ile fatura düzenlemek ve ayrıca KDV tahsil etmek zorundadırlar. Emlak’in satışından doğan kazanç da vergiye tabidir.
Kurumlar vergisi mükellefi olan şirketler,en az 2 yıldır işletmelerinin aktifinde kayıtlı olan emlaki sattıklarında , satıştan doğan kazancı sermayelerine eklerlerse :
1-Emlak satış kazancı nedeni ile kurumlar vergisi ödemezler.
2-Tapu harcı ödemezler.
3-Satış işlemi de KDV ye tabi tutulmaz.
Ancak satıştan doğan kazanç nedeni ile yüzde 15 stopaj öderler.
f)SATIŞIN BELEDİYEYE BİLDİRİLMESİ
Emlakini satanlar , ilerde emlak vergisine çöp vergisine yönelik bir takiple karşılaşabilirler. Bunu önlemek için emlakin satışını yaptıktan hemen sonra ilgili belediyeye bir dilekçe ile durumu bildirmelerinde yarar vardır.
g)EMLAK SATANLARIN KAZANÇ VERGİSİ
Emlak edinme) tarihinden itibaren 4 yıl geciktikten sonra satılması halinde kaç liraya satılırsa satılsın gelir vergisi ödenmeyecek .
Satılan emlakin edinme tarihten itibaren 4 yıl içinde satılması halinde ise ortaya çıkan kazanç nedeni ile , gelir vergisi ödenmesi söz konusu olabilecek.
Ancak emlak miras yada hibe yoluyla edinildiği durumlarda satış bedeli kaç milyar lira olursa olsun gelir vergisi ödenmez.
1-) Kazancın hesabı ve Vergisi
Değer artışı kazancı olarak nitelendirilen emlak satışı kazancı ( 4 yıl içinde satılan) emlakler için söz konusu.Bu süre geçtikten sonra emlak kaç liraya satılırsa satılsın gelir vergisi ödenmez
Kazancın hesaplanmasında emlak vergisi beyannamesi esas alınıyor. Örneğin 1998 yılında verilecek emlak vergisi beyannamesinde gösterilen değer ''maliyet bedeli'' olarak göz önüne alınıyor. Bu bedel , ekim 1998'den itibaren devlet istatistik enstitüsünce (DİE) belirlenen ''toplam eşya fiyat endeksindeki (TEFE) artış oranında artırılarak'' tespit olunuyor.
1999 yılı kasım ve aralık ayında emlak vergisi beyannamesini yenileyenlerin yenileme yada yükseltme beyanları değil 1998 yılı beyanı esas alınıyor. Başka bir anlatımla gelir vergisi yönünden kasım ve aralık 1999'da yükseltilen emlak vergisi beyanları hiçbir işe yaramıyor.1998'den sonra alınan emlaklerin ise iktisap bedeli yine DİE tarafından belirlenen TEFE artış oranında yükseltilerek maliyet bedeli bulunur. Maliyet bedeli ile satış bedelinin kıyaslanması sonucu 3,5 milyar lirayı aşan bir kazanç ortaya çıkarsa bu kazanç gelir vergisine tabi olur.
2-Verginin Hesabı
Emlakin satışından doğan ve 3,5 milyar lirayı aşan kazanç kısmı üzerinden ,Gelir vergisi Kanunu'ndaki vergi yüzde 20-45 arasında değişen gelir vergisi hesaplanır. Gelir vergisinin yüzde 10'u kadar da ''fon payı'' tahakkuk ettirilir.
SONUÇ: Emlak alım-satımında , çok sayıda vergi ve harç ile bağlantılı özel durumlar söz konusu. Alım-satım işlemleri sırasında ve sonrasında bunların göz önüne alınması ve o yönde işlem yapılması , cezalı uygulamalarla ve vergilerle karşılaşmayı önleyebilecek.
KİRALIK EMLAKTA DİKKAT EDİLECEKLER
Kira kontratı yazılırken dikkat edilmesi gereken hususlar:
1-Kira kontratının ön yüzünde bulunan "DAİRESİ" ibaresinin karşısına mecbur bulunduğu il yazılmalıdır.
2-Kiracı, kiraya veren ve kefil tüm taraflar kontratı beraberce huzurda imzalamalıdır.
3-Kira kontratına pul yapıştırmaktan kaçınılmaması; ayrıca pulun üzerine kontratın imzalandığı tarih ve imza atılması gerekir.
4-Genelde ilk imzada nakit bir para söz konusu olduğundan, bu miktar kontratın arka yüzüne tarih atılıp belirtilmesi ve imzalanması gerekir.
5-Daha ileriki zamanlarda her iki tarafında bir tartışmaya maruz kalmamaları için muhakkak 'demirbaş' kısmını doldurmaları gerekir.
7-Kiracı, kiraya veren ve kefilin devamlı bulundukları açık adresleri ve telefonları muhakkak yazılması gerekmektedir.
8-Kiracıdan alınan depozito kontratın özel şartlarında belirtilmesi gerekmektedir. Kira kontratı hususi şartları:
9-Kiracı kiraladığı mecuru bir başkasına devir veya ciro edemez. Başkalarına kısmen veya tamamen istifade ettiremez, kiraya veremez.
10-Kiralanan, sözleşmede yazılı kullanma biçimi dışında kullanılamaz.
11-Dairenin; elektrik, su yakıt, çöp vergisi ayrıca Yönetim Giderleri (ısıtma, kapıcı, genel temizlik ve aydınlatma vs.) kiracı tarafından düzenli olarak ödenecektir. İlerde bu giderlerde meydana gelecek artışlar kiracıya ait olacaktır.
kiracı, binanın ana yapısındaki masraflara katılmayacak; bu gibi masraflar mal sahibi tarafından ödenecektir.
Kiracı daireyi boyalı, doğramalar sağlam ve temiz olarak teslim almıştır.
Tahliye halinde, mal sahibine aynı şekilde teslim edecektir.
12-Kiracı, kiralananın içinde veya dışında yalnız başına ilave ve tadilat yapamaz. İlave ve tadilata mutlak zaruret varsa kiralayanların veya vekillerinin yazılı muvafakatlerini almak şartı ile tüm masrafları ve giderleri kendisine ait olmak üzere yapabilir. Ancak kira sözleşmesinin bitiminde veya her ne sebepten olursa olsun tahliyede herhangi bir bedel talep etmeksizin tümünü kiralayanlara bırakır. Mal sahipleri arzu ederlerse mecuru eski haline getirtmekle mükelleftirler
13-Kiracı, kullanma biçiminde apartman boşluğu, merdiven aralığı, kapı önü, vs. gibi yerlere herhangi bir şey koyamaz. Balkonları, genel görünümü bozacak şekilde kullanamaz. Bina önünde veya otopark alanında başkalarını engelleyici araç ve gereç bırakamaz.
14-Kiracı, kira dönemlerinin sonlarında kira akdini uzatmak istediği taktirde, her yeni dönem için zam yapmayı kabul etmeye ve kira bedelini ............ kadar arttırmakla, ödemekle yükümlüdür.
15-Kira süresinin her ne suretle olursa olsun uzatılmasından kefil, kefaletinin devam edeceğini peşinen kabul eder.
16-Kontratın sona ermesinden 30 gün evvel taraflar birbirlerine yazılı olarak ihbarda bulunmadıkları takdirde, kontrat kendiliğinden otomatik olarak ikinci sene için yenilenecektir.
17-Kiracıdan depozit karşılığı olarak alınan ............ evde herhangi bir hasar olmadığı veya kira, yönetim giderleri, çöp vergisi,elektrik, su, yakıt borcu kalmadığı takdirde geri iade edilecektir.
18-Kiracı, kira bedelini her ayın ilk 5 günü içinde .................. bankası.................. şubesindeki .................. numaralı .................. adına kayıtlı hesaba yatıracaktır. Kira bedeli üzerinden herhangi bir nedenle kesinti yapılamaz. Yalnız bir aya ait kira alındı makbuzu, ondan önceki ayların kira bedellerinin ödenmiş olduğu anlamını taşımayacaktır.
19-Kira paralarından herhangi birisi zamanında ödenmediğinde, o döneme ait tüm kira bedellerinin hepsi birden talep edilecektir.
20-Kira paralarından herhangi birisi zamanında ödenmediğinde, o döneme ait tüm kira bedellerinin hepsi birden talep edilecektir.
21-Kiracı 1 ay zarfında elektrik, su saat mukavelesini üzerine geçirmek zorundadır. Yapılmaması sözleşmeye aykırılık teşkil edecektir.
22-İş bu kira mukavelesinden doğan itilaflarda ............ Mahkemeleri ve İcra Daireleri yetkilidir.
EMLAK YARIM ORTAKLIĞINDA DİKKAT EDİLECEKLER
Güvenli ve en az riskle kazanç sağlamak isteyenlere yeni bir alternatif sunan emlak yatırım ortaklığı, Türkiye'de henüz yeni bir yatırım modelidir.
A-Emlak Yatırım Ortaklığının Amacı
Emlak yatırım ortaklığının amacı, getiri potansiyeli yüksek emlaklere, emlake dayalı projelere yatırım yapmak, portföyündeki emlaklerden kira geliri elde etmek ve bu şekilde kira ve alım satım kazançları yoluyla emlaklerin yüksek gelirine ulaşmaktır. Emlak yatırım ortaklığının hisse senedini alarak ortak olan bir yatırımcı, yüksek getirili emlaklerden dolaylı olarak yararlanmış olmaktadır. Portföyündeki emlakleri alım satımından kar sağlayan emlak yatırım ortaklığı, dönem sonunda bu karı ortaklarına temettü olarak dağıtacak ve emlak gelirini ortaklarına aktaracaktır. Emlakin kendisinin değil, ona yatırım yapan bir şirketin hisse senetlerinin satın alınması, emlak yatırımının likidite edilmesi sorununu ortadan kaldırmaktadır.
B-Emlak Yatırım Ortaklığının Yatırımcılarına Sağladığı Avantajlar
Yatırımcılar, emlak yatırım ortaklığı hisse senetlerini borsada likidite etmek yanında, borsada oluşan fiyat dalgalanmalarından da yararlanırlar. Ayrıca, şirketin portföyü bu alanda uzman kişiler tarafından yönetildiğinden, herhangi bir kişinin kendi başına yatırım yapmasından daha etkin sonuçlar elde edilebilecektir.
-Yatırımcılar, yüksek yatırım gelirlerinden şirketteki hisseleri oranında pay alabiliyorlar.
-Çok çeşitli emlaklere aynı anda yatırım yapıldığı için risk azalıyor.
-Yatırımcılar, emlak sektörünün profesyonelleri tarafından yönlendiriliyor ve gayrimenkul yatırımlarına likidite kazandırılıyor.
-Yatırımcılar, temelde emlak yatırımı yaparken, bir şirkete ait menkul kıymetleri satın alıp istediğinde bunu borsada satabiliyor. Böylece, emlak yatırımlarını menkul kıymet olarak satarak bir satış kolaylığı kazanılmış oluyor ve bu sayede gem lakın bürokratik satış süreçleri ve müşteri bulma zorluğu ortadan kalkıyor.
-EYO' lar yatırım avantajlarının yanı sıra vergi avantajları da sunuyor. EYO şirketlerinin gelirleri, Kurumsal Vergisi Kanunu'nun 8/4-d maddesi uyarınca kurumlar vergisinden istisna. Ayrıca EYO şirketlerinin ortaklarına kar dağıtmaları durumunda, herhangi bir gelir vergisi tevfikanı yapılması da gerekmiyor. Dolayısıyla EYO bünyesinde elde edilen kazançlar hem kurumlar, hem de gelir vergisi tevkif atına tabi olmadığından yatırımcılara hiç vergilendirilmemiş bir kazanç dağıtılıyor.
-Bu şirketlere yatırım yapan yatırımcıların bir kısmı da, organize bir şekilde işleyen ikincil piyasalarda işlem gören EYO hisselerini doğrudan emlak yatırımına tercih eden uluslararası kuruluşlardır. Bu kuruluşlar böylece gelişmekte olan ülkelerdeki emlak getirilerinden yararlanmış olurlar .
C-EYO' lara Yatırımcılara Sağladığı Haklar
Bir emlak yatırım ortaklığının hisse senedine yatırım yapan yatırımcı, kaynağı Türk Ticaret Kanunu olan bazı haklara sahip olmaktadır. Bu haklar :
- Ortaklığın elde ettiği kardan payına düşen kısmını alma hakkı,
- Ortaklığın tasfiyesi halinde tasfiye payı hakkı,
- İç kaynaklardan yapılacak sermaye artırımı nedeniyle çıkarılacak hisse senetlerini bedelsiz olarak alma hakkı,
- Ortaklığın sermaye artırımında yeni payları edinmede öncelik(rüçhan) hakkı,
- Genel kurul toplantılarına katılma, konuşma ve öneride bulunma hakkı,
- Genel kurul toplantılarında oy kullanma hakkı,
- Ortaklığın faaliyetleri ve hesapları hakkında bilgi alma, inceleme ve denetleme hakkıdır.
D-Emlak Yatırım Ortaklıklarına Yatırım Yapmak
Emlak yatırım ortaklığı hisse senetlerine yatırım yapmak isteyen yatırımcılar, borsada işlem yapmaya yetkili bir aracı kuruluşa talimat vererek hisse senetlerinin, ilk defa halka arzı sırasında birincil piyasalarda veya daha önce halka arz edilmiş hisse senetlerinin ikincil piyasalarda alım satımını aracı kuruluşlar aracılığıyla borsada gerçekleştirirler.
E- Emlak Yatırımı Yaparken Dikkat Etmesi Gerekenler
Yatırımcı, yatırım yapacağı emlak yatırım ortaklığının karlılık durumu, faaliyetleri, yatırımları ve finansman yapısı hakkındaki bilgileri, şirketin faaliyet raporlarından, kamuya açıklanan mali tablolarından izlemeli, ayrıca şirketin sermaye, yönetim ve mali yapısı ile faaliyetleri hakkındaki değişikliklere ilişkin olarak şirket tarafından borsaya bildirilen açıklamaları takip etmelidir.
F-Emlak Yatırım Ortaklığının Güvenilirliği
EYO' ların portföyündeki emlaklerin değeri SPK' nın ilan ettiği resmi eksperlerin yaptıkları değerleme raporuyla belirlenir ve buna göre yatırımcılara açılır. Böylece değerleme günündeki emlaklerin rayiç değeri, emlak yatırım ortaklığı portföyüne yansıtılır. Bu değerleme sonuçları şirketin mali tabloları ile birlikte belirli periyotlarla ilan edilir ve şirketin yatırımcılarının, şirketin gerçek değeri hakkında bilgi sahibi olmaları sağlanır. Bu sayede yatırımcılar yatırım yaptıkları şirketin portföy değerini bilir ve yatırımlarının cari değerini karşılaştırma imkanı bulurlar.
Ayrıca,SPK tarafından, yatırım projelerinin yasal düzenlemelere uygun olması, proje izinlerinin alınması gibi hukuki yükümlülükler denetlenir. Emlak Yatırım Ortaklığı şirketleri, faaliyetleri ile ilgili önemli tüm kararlarını ve yatırımlarını SPK' ya, borsaya ve yatırımcılarına açıklamak mecburiyetindedirler.
Yatırımcı yaptığı yatırımı nasıl değerlendirebilir?
Yatırımcılar basit olarak şirketin varlıklarının rayiç değerleri toplamına şirketin alacakları ve diğer varlıklarını ekleyerek ve bu tutardan borçlarını düşerek şirketin aktif değerini bulabilirler. Net aktif değerin şirketin hisse senedi sayısına bölünmesi halinde ise hisse senetlerinin o gün itibariyle finansal olarak olması gereken değer bulunur. Ancak emlak yatırım ortaklığı hisse senetleri borsada işlem gördüğünden, hisse senedi fiyatları genel ekonomik konjonktüre bağlı olarak net aktif değerinden farklı olarak da oluşabilecektir.
EMLAK SİGORTASINDA DİKKAT EDİLECEKLER
Zorunlu Deprem Sigortası Genel Şartları
A- EMLAK SİGORTA KAPSAMI
1-Sigortanın Kapsamı
587 sayılı kanun hükmünde kararname gereğince , 634 sayılı Kat Mülkiyeti kanunu kapsamındaki bağımsız bölümler , tapuya kayıtlı ve mülkiyete tabi taşınmazlar üzerinde mesken olarak inşa edilmiş binalar , bu binalar içinde yer alan ve ticarethane , büro ve benzeri amaçlarla kullanılan bağımsız bölümler ile doğal afetler nedeniyle Devlet tarafından yaptırılan veya verilen kredi ile yapılan meskenler zorunlu deprem sigortasına tabidir. Bu sigorta ile , deprem , yangın , infilak ve yer kayması dahil sigortalı binalarda ve temellerinde , doğrudan neden olacağı maddi zararlar , sigorta bedeline kadar Doğal Afet Sigortaları Kurumu tarafından teminat altına alınmıştır.
2- Emlak Sigorta Kapsamı Dışında Kalan Binalar
1- Kamu kurum ve kuruluşlarına ait binalar
2- Köy yerleşim alanlarında yapılan binalar.
3- Tamamı ticari veya sınai amaçla kullanılan binalar
4- 27 Aralık 1999 tarihinden sonra inşa edilmiş olan ancak ilgili mevzuat çerçevesinde inşaat ruhsatı bulunmayan binalar
3- Teminat Dışında Kalan Haller
Aşağıdaki haller sigorta teminatının dışındadır.
1- Enkaz kaldırma masrafları , Kâr kaybı. İş durması , kira mahrumiyeti , alternatif ikametgah ve iş yeri masrafları , mali sorumluluklar ve benzeri başkaca ileri sürülebilecek diğer bütün dolaylı zararlar,
2- Her türlü taşınır mal , eşya ve benzerleri
3- Ölüm dahil olmak üzere tüm bedeni zararlar.
4- Manevi tazminat talepleri
4-Emlak Sigorta Bedelinin Tescili
Sigorta bedelinin tespitinde , sigorta edilen meskenin yapı tarzı için Hazine Müsteşarlığınca yayınlanan ''Zorunlu Deprem Sigortası Tarife ve Talimatı'' nda belirlenen metrekare bedeli ile aynı meskenin brüt yüzölçümünün (veya yaklaşık yüzölçümünün) çarpılması sonucu bulunan tutar esas alınır . Zorunlu deprem sigortası yapılan bir meskenin sigorta bedeli her halde ''Zorunlu Deprem Sigortası Tarife ve Talimatı'' nda belirlenen azami teminat tutarından çok olamaz.
5- Aşan sigorta
Sigorta bedeli , sigortalanan meskenin değerini aşarsa , sigortanın bu değeri aşan kısmı geçersizdir. Cari yıla ait fazla alınan prim sigorta ettirince gün esası üzerinden iade edilir.
6- Muafiyet
Her bir hasarda , sigorta bedelinin %2 'si oranında tenzili muafiyet uygulanır . Doğal Afet Sigortaları Kurumu hasarın bu şekilde bulunan muafiyet miktarını aşan kısmında sorumludur. Muafiyet uygulaması açısından , her bir 72 saatlik dönem bir hasar sayılır.
7-Sigortanın Başlangıcı ve Sonu
Sigorta , poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde , aksi kararlaştırılmadıkça Türkiye saati ile öğleyin saat 12:00' de başlar ve öğleyin saat 12:00'de sona erer.
EMLAK MİRASINDA DİKKAT EDİLECEKLER
Miras, vefat eden bir kimsenin menkul, emlak mal varlığının alacakları ve borçları ile birlikte mirasçılarına geçmesidir.
Mirasta hak sahipliği kanuna veya miras bırakanın beyan ettiği arzu ve iradesine dayanır.
Miras hukukunda zümre (derece) önemlidir.
-Birinci derece kanuni mirasçılar; eş ve çocuklarıdır.
-İkinci derece kanuni mirasçılar; annesi, babasıdır
-Üçüncü derece kanuni mirasçılar; vefat edenin büyükannesi, büyükbabasıdır. Bir üst derecede mirasçılar varken alt derecedekiler mirasçı olamaz. Mirasçı bırakmaksızın vefat eden kimsenin mirası devlete intikal eder. Vefat edenin sağ kalan eşine kan hısımlarının ve evlatlığın yanında mirasta hak sahipliği tanınmış eşin birlikte olduğu derecelere göre değişen bir oranda düzenlenmiştir. Buna göre;
-Eşin birinci derece mirasçılarla birleşmesi halinde mirasın 1/4,
-Eşin ikici derece mirasçılarla birleşmesi halinde mirasın 2/4,
-Eşin üçüncü derece mirasçılarla birleşmesi halinde mirasın 3/4 mülkiyet hakkı vardır.
EMLAKTA DİKKAT EDİLECEK TEKNİK KONULAR
1- Binanın projesi
2- Zemin etüdü yapılmışmı
3- Bina yapılırken deprem yönetmeliği dikkate alınmışmı
4- Projeler kim tarafından yapılmış ve bu projeler denetlenmiş mi
5- Binanın ruhsatı, kullanım izni var mı
6- Betonu ellemi karıştırılmış, yoksa betonyerle mi dökülmüş veya hazır betonmu
7- Kullanılan malzemeler standartlara uygun mu? Kum ve çakıl nereden gelmiş, kırma taş kullanılmış mı? (Kırma taş karıştırılmışsa yanlıştır)
8- Yapıda kullanılan demir projeye uygun kullanılmış mı
9- Demirler standartlara uygun mu
10- Kullanılan betonun laboratuar deneyi var mı
11- Proje ile meydana çıkan yapı arasında paralellik sağlanmış mı 2000'in
Konutlarında Dikkat Edilecekler
12- Merkezi çöp sistemli,
13- Merkezi ve yerden ısıtmalı,
14- Otomatik yangın söndürmeli,
15- Elektrik yerine güneş ve rüzgar enerjisinden faydalanılan bir sisteme sahip,
16- Fonksiyonel olan bir elektrik ve aydınlanma sistemli,
17- Fonksiyonlu klima,
18- Kışın ısıtan, yazın soğutan klima tertibatlı,
19- Basit ama fonksiyonel mutfak ve banyolar,
20- Sağlık merkezine sahip,
21- Sosyal donatı, yürüyüş, spor ve yeşil alanlar, yüzme havuzu, çocuk parkı,okul, alışveriş merkezi, güvenlik, itfaiye gibi tüm birimleri içinde barındıran küçük kentler biçimindeki siteler.
a)Tamamlanmış daire- bina’da dikkat edilecekler
Tamamlanmış bir daire ve/veya bina alınırken yukarıda anlatılmış olan genel şartların dışında;
1- ilgili daire ve/veya binanın iskanının alınıp alınmamış olduğunu
2- iskanı alınmamış ise neden iskanının alınmadığına bakmak gerekir.İmar Kanununa göre iskanı alınmamış yerlerin yıkım kararları çıkabilir.
3- Tamamlanmış bir daire/bina alımı esnasında kat mülkiyetine geçilip
geçilmediğinin araştırılması ve yönetim planının kontrol edilmesi gerekir.
İnşaat Halinde bir Daire/Bina Alınırken Dikkat Edilecekler.
b) Tamamlanmadan inşaat halinde iken satın alınıyor ise dikkat edilecekler
1- Binayı yapan müteahhit ile şekil şartlarına uygun bir sözleşme yapmak ve bu sözleşme ile ödenen bedelleri teminat altına almak gerekmektedir.
2- Müteahhidin binayı yarım bırakıp gitmesi veya binayı ruhsatına uygun inşaat etmemesi gibi durumlar ile satın alınması planlanan mülkün tamamlanmaması ihtimaline karşı alınacak teminatın ya ilgili müteahhidin başkaca bir mülkünün ipoteği ya da banka teminat mektubu şeklinde olması gerekmektedir.
3- İlgili inşaatı satın almadan önce proje ruhsatlarının kontrol edilmesinde ileride kötü bir sürpriz yaşanmaması açısından yarar vardır.
c)Satımda dikkat edilecekler
Sahip olunulan mülkü satarken;
1- Satın alacak kişinin kimliğinin tespiti.
2- Satışın taksitlerle yapıldığı durumlarda satın alan kişi ile taksitleri ödemeyi taahhüt eden kişinin aynı olması hususuna hassasiyetle dikkat edilmeli.
d)Satış Sözleşmesi Yapılırken
Türk Hukuk sisteminde gayrimenkul alım satımları ancak tapu kütüklerinde veya Noterler vasıtası ile yapılan " Gayrimenkul Satış Vaadi " sözleşmeleri ile geçerli olur.
EMLAK KREDİSİNDE İSTENEN BELGELER
Emlak kredi başvurusunda gerekli belgeler aşağıdaki gibidir;
a) Nüfus cüzdanı sureti
b) İmza sirküleri
c) Serbest çalışanlar için vergi levhası fotokopisi
d) Ücretliler için aylık net gelirlerini gösteren ücret bordrosu
e) Satın alınacak taşınmaza ait:
f) Kat mülkiyeti tapusu, ya da Kat irtifakı tapusu ve yapı kullanım izin belgesi, yada Kat irtifakı tapusu
g) inşaat ruhsatının fotokopileri
Gayrimenkul Alım Satımında Gerekli Belgeler
1- Alıcı ve satıcının nüfus cüzdanları
2- Alıcı ve satıcının vergi numaralarını gösteren belge.
Vergi numarası olmayanlar nüfus kağıtları ile birlikte en yakın vergi dairelerine giderek vergi numaralarının alabilirler. Vergi numaralarını öğrenmek isteyenler ise www.gelirler.gov.tr adresinden öğrenebilirler.
3- Alıcıya ait 2 adet ve satıcıya ait 1 adet olmak üzere, son altı ay içinde çekilmiş, renkli, vesikalık fotoğraf.
4- Alıcı ve satıcının TC kimlik numaraları.
TC Kimlik Numaranızı http://tckimlik.nvi.gov.tr adresinden nüfus kağıdı bilginizle öğrenebilirsiniz.5. Kat irtifaklı tapu senedi olan gayrimenkule ait zorunlu deprem sigorta poliçesi (DASK)
Alıcı satış işleminden sonra tapu senedi fotokopisi ve DASK poliçesi ile birlikte, poliçeyi düzenleyen sigorta acentasına giderek poliçeyi kendi adına zeyilname yaptırmalıdır.
!- Alıcı gayrimenkulün tapusunu almadan önce gayrimenkule ait geçmişe yönelik emlak vergisi ve çevre temizlik vergisi borcu olmadığı ve gayrimenkul üzerinde herhangi bir haciz veya ipotek bulunmadığı konusunda bilgi sahibi olmalıdır.
!- Alıcı gayrimenkulün tapusunu aldıktan 1 ay içinde tapu fotokopisi ile belediyeye müracaat ederek, emlak ve çevre temizlik vergisi için kaydını yaptırmalıdır. Satıcı ise belediyeye müracaat ederek, gayrimenkulünü sattığını beyan edip, kaydını iptal ettirmelidir.
Yabancıların Mülk Edinmesi
Yabancı gerçek ve tüzel kişilerin Türkiyede taşınmaz mal edinmeleri, 19.7.03 tarih ve 25173 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan kararla düzenlenmiştir. Buna göre, yapılan değişiklikle, yabancı uyruklu gerçek kişiler ile yabancı ülkelerde bu ülkelerin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliği sahip ticaret şirketlerinin Ülkemizde taşınmaz mal edinimleri farklı esaslara bağlanmıştır. Bu esasları özetleyen Tapu Kanununun 35. maddesinin yeni hali aşağıdaki şekli almıştır:
Karşılıklı olmak ve kanuni sınırlamalara uyulmak kaydıyla, yabancı uyruklu gerçek kişiler ile yabancı ülkelerde bu ülkelerin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketleri, Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde taşınmaz edinebilirler. Karşılıklılık ilkesinin uygulanmasında, yabancı devletin taşınmaz ediniminde kendi vatandaşlarına veya yabancı ülkelerde bu ülkelerin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketlerine tanıdığı hakların, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına veya ticaret şirketlerine de tanınması esastır.
Türkiye Cumhuriyeti ile arasında karşılıklılık olmayan devlet vatandaşlarının kanuni miras yoluyla edindikleri taşınmazlar ile kanuni kısıtlamalara tabi alanlardaki taşınmazlar, intikal işlemleri yapılarak tasfiye edilir ve bedele çevrilir.
Yabancı uyruklu gerçek kişiler ile yabancı ülkelerde bu ülkelerin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketlerinin otuz hektardan fazla taşınmaz edinebilmesi Bakanlar Kurulunun iznine tabidir. Kanuni miras yoluyla intikal eden taşınmazlar için bu hüküm uygulanmaz. Yabancı uyruklu gerçek kişilerin, kanuni miras dışında ölüme bağlı tasarruflar yoluyla otuz hektardan fazla taşınmaz edinebilmesi de Bakanlar Kurulunun iznine bağlıdır. İzin verilmez ise, fazla miktar tasfiye edilerek bedele çevrilir.
Yabancı uyruklu gerçek kişiler ile yabancı ülkelerde bu ülkelerin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketleri lehine, taşınmaz üzerinde sınırlı aynı hak tesis edilmesi halinde karşılıklılık şartı aranmaz.
Kamu yararı ve ülke güvenliği bakımından, bu maddenin uygulanmayacağı yerleri belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.
Karşılıklılık
Karşılıklılık ilkesinin varlığı, önemli bir etkene bağlıdır: kanuni düzenlemenin yanında bunun fiilen de uygulanabilir olmasına.
Buna göre, yabancı bir ülke vatandaşının ya da ticaret şirketinin Ülkemizde taşınmaz mal edinmesi, T.C. vatandaşlarının ve ticaret şirketlerinin de o ülkede taşınmaz mal edinmesine, kanun ile hak tanınmış olmasına ve bu hakkın da fiilen uygulanabilmesine bağlıdır.
Yeni düzenlemede, karşılıklılığın yasal ve fiili olmasının yanında, birebir uygulanması yerine hakların karşılıklı olarak tanınması esası getirilmiştir. Yani, uygulamaların karşılıklılığı için, yabancı devletin kendi vatandaşlarına ve kendi kanunlarınca kurulan ticaret şirketlerine tanıdığı hakları, T.C. vatandaşlarına ve ticaret şirketlerine de tanıması gerekmektedir.
Karşılıklılık ilkesinin istisnaları
Bu ilkeye, gerçek kişiler kapsamında getirilen istisnalar şöyledir:
1) Vatansızlar, hiçbir devlet uyruğuna sahip olmadıklarından, karşılıklılığın belirleneceği bir denge de söz konusu değildir. Bu yüzden, vatansızlar için bu şart aranmaz.
2) Mültecilerin Hukuki Durumuna Dair Sözleşmeye göre, mülteciler sığındıkları ülkede üç yıl ikamet ettikten sonra karşılıklılık şartından muaf olurlar. 28.7.1951 tarihli bu Sözleşmeyi 26.8.1961de Türkiye de onayladığı için, Türkiyede bulunan mülteciler de bu hüküm kapsamında olup muafiyet için, durumlarını resmi belge ile kanıtlamaları yetmektedir.
3) Türkiyede turizm amaçlı yatırım yapmak isteyen yabancı gerçek ve tüzel kişiler, Turizm Teşvik Kanunu gereği, Karşılıklılık koşulu aranmadan ve yabancılar için getirilen yasal kısıtlamalara tabi tutulmadan turizm bölge ve merkezlerinde taşınmaz mal edinebilirler.
Kanuni kısıtlayıcı hükümlere uymak
Yabancı gerçek kişilerin ülkemizde taşınmaz edinmeleri için bir ikinci koşul daha vardır: kanunla getirilmiş olan kısıtlayıcı hükümlere uymak.
İlgili hükümler şöyle:
1) Askeri yasak bölgeler ve güvenlik bölgelerindeki taşınmaz mallar, yabancı gerçek ve tüzel kişilere satılamaz, devredilemez ve kiralanamaz.
2) Yabancı gerçek kişiler, ülkemizde 30 hektardan fazla taşınmaz mal edinemez; bu miktardan fazlasına ancak Bakanlar Kurulu Kararı ile sahip olabilir. Kanuni miras yoluyla edinilen taşınmazlar, bu hükme tabi değildir.
442 sayılı Köy Kanununun 87. maddesi yeni düzenleme ile kaldırıldığından yabancı gerçek kişilerin köylerde taşınmaz mal edinmeleri artık mümkün hale gelmiştir.
Yabancı Tüzel Kişilerin Türkiyede Taşınmaz Mal Edinmeleri
Yabancı gerçek kişilerde olduğu gibi yabancı ticaret şirketlerinde de karşılıklı olmak ve kanuni sınırlamalara uymak şartları vardır. Yabancı bir devlet ile ülkemiz arasında ticaret şirketleri yönünden karşılıklılığın bulunup bulunmadığı Dışişleri Bakanlığına sorularak belirlenmektedir.
Kanuni sınırlamalar açısından yabancı gerçek kişiler için geçerli olan kurallar yabancı ticaret şirketleri açısından da geçerlidir. Ayrıca yabancı gerçek kişiler lehine bir sınırlı ayni hak tesis edileceği sırada karşılıklılık şartının aranmayacağı kuralı yabancı ticaret şirketleri için de getirilmiştir.
Yabancı Sermayeli Şirketlerin Taşınmaz Mal Edinmeleri
Yabancı sermayeli şirket ifadesi çoğu zaman yabancı şirket ifadesi ile karıştırılmaktadır. Yabancı sermayeli şirketler, Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre Türkiyede kurulur ve Türk Ticaret Siciline kaydedilirler. Yani, bu şirketler Türkiye Cumhuriyeti hukuk kurallarına tabi şirketlerdir. Sadece sermayelerinin tamamı veya bir kısmı yabancı gerçek veya tüzel kişilere aittir. Hissedarlarının yabancı kişiler olması şirketi yabancı tüzel kişi statüsüne sokmaz çünkü şirketin uyruğu ile hissedarlarının uyrukları farklı konulardır.
4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu ile, yabancı yatırımcılar yerli yatırımcılarla eşit muameleye tabi tutulmuş; yatırım izni, şirket kuruluş izni gibi izin ve onaylar kaldırılmış; yabancı yatırımcıların Ülkemizde kurdukları veya iştirak ettikleri tüzel kişiliğe sahip şirketlerin, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının edinimine açık olan bölgelerde taşınmaz mülkiyeti veya sınırlı ayni hak edinmeleri serbest bırakılmıştır.
Yabancı sermayeli şirketler, ilgili mevzuat uyarınca, kuruluş yeri ve idare merkezi esasına göre yabancı sermayeli Türkiye Cumhuriyeti şirketleri sayılmaktadır. Bu yüzden de, yabancı sermayeli şirketlerin taşınmaz mal edinimleri ve tapu siciline yönelik diğer talepleri, Türk Ticaret Kanununa göre kurulan şirketler ile aynı usul ve esaslara tabi olarak ticaret sicil memurlukları tarafından verilen ve şirketin taşınmaz mal edinme yetkisini ve yetkilisini gösterir yetki belgeleri değerlendirilmek suretiyle ilgili Tapu Sicil Müdürlüklerince sonuçlandırılır.
Transfer
Yabancılar, gerek döviz bozdurmak suretiyle satın aldıkları gerekse döviz bozdurmaksızın sahip oldukları taşınmaz mal ve ayni hakların gelirleri ve satış bedellerini bankalar ve özel finans kurumları yolu ile transfer ettirmekte serbesttir.
Başvuruların Yapılacağı Yetkili Yönetim
Taşınmaz mal edinmek isteyen veya mülkiyetten ayrı ayni haklardan yararlanmak isteyen yabancı kişiler başvurularını, taşınmaz malın bulunduğu yerin Tapu Sicil Müdürlüğüne yapmalıdır.
Başvurular için gerekli belgeler
Başvurular için gerekli belgeler bakımından yabancılarla Türk vatandaşları arasında herhangi bir fark bulunmamaktadır. Ancak, yabancı uyruklu vatandaşların tapu işlemleri sırasında yanlarında tercüman bulundurmaları gereği vardır.
1) Gerçek kişiler açısından
a. Taşınmaz mala ait varsa tapu senedi, yoksa taşınmaz malın ada ve parsel numarasını belirtir belge veya malikin sözlü beyanı, b. Uyruğunda bulunduğu ülkenin kimlik belgesi veya pasaportu ile iki adet vesikalık fotoğraf, c. İstemde bulunan kişi vekil ise, temsile ilişkin vekaletname ile temsilcinin fotoğraflı kimlik belgesi ve vesikalık fotoğraf. Alıcılar açısından bizzat işleme katılmayanlar varsa, onları temsil eden temsilcilerin fotoğraflı kimlik belgeleri, vesikalık fotoğrafları ve temsilciliklerine ilişkin belgeler.
2) Tüzel kişiler açısından
a. 4875 Sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanununa göre kurulan şirketler Ticaret Sicil Memurluğundan alacakları yetki belgelerini, imza sirkülerini ve buna dayanılarak yetkili kılınan kişiye verilen vekaletnameyi, b. Yabancı ülkelerde kendi kanunlarına göre kurulan yabancı ticaret şirketleri için kuruldukları ülkenin kendi mevzuatınca ilgili makamlarından alacakları yetki belgesi yerine geçen bir belgeyi ibraz etmeleri gerekmektedir.
Tapu işlemleri sırasında ödenmesi gereken harç ve vergiler açısından yabancı uyruklu kişiler ile Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları arasında hiç bir fark yoktur.
Ancak, ülkemizde taşınmaz mal edinmek isteyen yabancı uyruklu gerçek ve tüzel kişilerin edinmek istedikleri taşınmaz malların Askeri Yasak Bölge ve Güvenlik Bölgeleri dışında kalıp kalmadığının saptanabilmesi için yetkili askeri makama sorulurken, taşınmazın bulunduğu yerin 1/25000 ölçekli haritada işaretlenmesi gerekmektedir. Bunun için araziye gidilmesi gerekiyorsa parselin yerinde gösterilmesi Ó işlemine göre döner sermaye hizmet bedeli alınmaktadır.
Kaynak: www.tkgm .gov.tr şeklindeki Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü web sayfasındaki Yabancıların Türkiye de Taşınmaz Edinimi adlı dosyadan 03.01.2005 tarihinde alınan bilgiler ışığında hazırlanmıştır